ความเห็นของผมต่อ Tidal และ Streaming Music

เมื่อครั้งที่ผม ได้ทำการทดสอบระบบการเล่นไฟล์เพลง เพื่อเลือกว่าจะใช้โปรแกรมอะไร และ เครื่องอะไรในการใช้งานใน system ของผมนั้น หลังจากที่เลือกได้แล้วว่า ผมจะใช้ Roon ในการเล่นไฟล์เพลง เพราะมีคุณภาพเสียงดีที่สุด และ มี interface ที่ดีที่สุด ใช้งานได้ง่าย และ ดีที่สุด

สิ่งถัดมา ที่ผมทดสอบ คือ Tidal ซึ่งตอนนั้น Roon เขามีบริการให้ทดลองฟัง Tidal ฟรี ระยะหนึ่ง ผมจึงทดสอบดูว่า คุณภาพเสียง ของการฟังผ่าน บริการอย่าง Tidal นั้น ผมมีความเห็นว่า อย่างไร และ ผมควรจะสมัครใช้บริการ Tidal หรือไม่ ?

ต่อไปนี้ เป็นความเห็นของผม ที่เคยเขียนลง Webboard เอาไว้ จึงอยากเอามาเก็บบันทึกไว้ที่นี่ด้วยครับ

---

คุณภาพเสียงของ Tidal

ปัญหาแรกของการฟังทดสอบ Tidal คือ หา Track ที่มีคุณภาพเสียงที่ดีพอ มาใช้ฟังทดสอบไมไ่ด้

ผมว่า Tidal มีปัญหาในการเลือกรายการแผ่น Audiophile มาให้ user ฟังนะครับ คุณภาพเสียงไม่ผ่านเลย. เห็นได้ชัดเจนว่า. คนเลือกขาดความเข้าใจว่า. เสียงที่ดีเป็นเช่นไร. น่าผิดหวังมาก    หาก Tidal เลือกเพลงเป็น และ ฟังเป็นว่า เสียงดีเป็นเช่นไร ก็ต้องรู้จักนำเสนอ track ที่เสียงดีๆให้คนฟังได้ฟังครับ

นี่ผม search คำว่า audiophile เกือบทั้งหมดที่ลองเปิดฟัง เสียงอยู่ในขั้นที่เรียกว่า “ห่วย” แถมยังเป็นเพลง electronic dance อีกตะหาก ซึ่งมันก็ไม่ผิดนะ แต่มันดันเสียง “ห่วย” คือ จัด โด่ง หยาบ เบสบวมโด่ง คือลองนึกถึงเพลงประเภทที่ พยายามให้เพลงตัวเองฟังดูดีผ่านพวก boom box อะไรพวกนั้นน่ะครับ

ตัวอย่างของแผ่นเสียงเพลง Dance ที่เสียงดีๆก็มี อย่างแผ่น Jeopardy 45 rpm ที่ติด HP’s super disc list นี่ หากได้ฟังเปรียบเทียบกัน คุณๆจะเข้าใจได้ทันทีว่า เสียงดี กับ เสียงห่วย นี่ ต่างกันประมาณไหน ถึงจะเป็นเพลง dance เหมือนกันก็ตาม

หาก Tidal คัดเลือก เพื่อ นำเสนอ คุณภาพเสียงที่ดี แผ่นพวกนี้ ต้องไม่โผล่มาให้ผมเห็น เวลาที่ผม search คำว่า audiophile ไม่ใช่โผล่กันมามากมายแบบนี้ เปิดแผ่นไหน เป็นได้ผิดหวังทันที แย่จริงๆ

ผมลองค้นๆแผ่นที่ผมใช้เป็น referecne ดูใน Tidal หาไม่เจอเลยสักแผ่น ก็เลยใช้เพลง ของ Def Leppard เปิดฟังเปรียบเทียบกันดูแล้วกัน ผมพบว่า Tidal มีคุณภาพเสียงสู้ไฟล์ WAV ที่ผม Rip จากแผ่น CD ไม่ได้ครับ คุณภาพแย่กว่าอย่างชัดเจน เสียงหยาบกร้านกว่า เบสสู้ไม่ได้ ขาดน้ำหนัก ขาด body เวทีเสียงแคบกว่า ความ clear ในเวทีเสียงนี่ สู้ไฟล์ WAV ไม่ได้

นี่ขนาดแผ่น Rock Commercial ธรรมดานะครับ หากผมเอาแผ่น Reference มา Test นี่ ผมยังสงสัยว่า มีอีกกี่ประเด็นที่ผมจะวิจารณ์ Tidal เพิ่มเติม

เท่าที่ฟัง Tidal ไมผ่านครับ มันไม่ใช่ source ที่ผมจะเอามาเปิดฟังใน ชุดหลัก ของผม มันไม่ใช่ source ที่ผมจะเอามาเปิดฟังอย่างตั้งใจฟังครับ หากจุดขายของมันคือ คุณภาพเสียง ผมขอบอกว่า ในความเห็นของผม Tidal ยังทำคุณภาพออกมาได้ ไม่ดีเพียงพอ Tidal ไม่ผ่านครับ

อีกไม่กี่วัน ผมคงยกเลิกการเป็นสมาชิก Tidal ครับ (ก่อนที่จะถูกชาร์จเงิน หากผ่าน 30 วันครับ)

อ้อ สำหรับประเด็นที่ว่า Tidal เป็น Streaming ผมจะไปคาดหวังให้มันสู้กับไฟล์ WAV ให้ได้นั้น จะเป็นธรรมหรือเปล่า ?

ผมคิดว่า ต้องแยกเป็นสองประเด็นครับ คือ
1. ในแง่ของคุณภาพเสียง
2. ในแง่ประโยชน์ของการฟังแบบ Streaming

ทั้งสองประเด็น ไม่ควรเอามาปะปนกัน ต้องแยกประเด็นออกจากกัน หากจะวิจารณ์คุณภาพเสียง การเปรียบเทียบข้าม format ไม่ใช่เรื่องแปลก เพราะผมก็เปรียบเทียบหมด ไมว่าจะเป็น Reel, LPs, CD หรือ อะไรก็ตาม แล้วก็ว่ากันตรงๆเลยว่า ผมรู้สึกอย่างไร ดังนั้น การเปรียบเทียบข้าม format เป็นเรื่องปกติ ธรรมดา

ส่วนเรื่องประโยชน์ของ Streaming นั้น คงเป็นเรื่องที่ ไปคิดกันเองครับ โดยส่วนตัว ผมไม่ค่อยสนใจ Streaming เท่าไร เพราะเพลงเท่าที่มีอยู่ และ ต้องตามฟังกันนี่ ผมก็ฟังไม่ทันอยู่แล้ว ดนตรีใหม่ๆนี่ หากไม่เด่นจริงๆ จะดึงความสนใจผมไม่ได้เลย ผมมักจะไปฟังเพลงเก่าๆมากกว่า และ เพลงเก่าๆ ผมก็มีเป็นไฟล์เพลง และ แผ่นเสียงมากเกินพออยู่แล้วครับ

โดยส่วนตัวแล้ว ผมจึงไม่สนใจ Streming นัก และ หากผมจะฟัง Streaming ในเมื่อ ผมก็ต้องฟังผ่าน ชุดเล็ก แบบไม่ซีเรียสอยู่แล้ว ผมก็ฟังผ่าน Spotify ก็พอครับ เพราะมันฟรี ไม่ต้องเสียเงินเหมือน Tidal ส่วนคุณภาพเสียง ก็ฟังกันแบบ ไม่ซีเรียส ผ่านชุดเล็ก มันก็ ok เพราะผมไม่ได้นั่งลง ตั้งใจฟังมัน เหมือนเวลาที่ผมเข้าห้องฟังหลัก แล้วฟังผ่านชุดใหญ่ของผมครับ

---

หาเจอแผ่น Waltz for Debby ครับ ที่ Tidal มี และ ผมก็มีไฟล์ที่ Rip เป็น WAV เพื่อฟังเปรียบเทียบกัน… ผล ?

Tidal เสียงหยาบกว่าครับ  คุณภาพเสียง สู้ไฟล์ที่ Rip จาก CD ของผมไม่ได้  และ ห่างกันค่อนข้างเยอะครับ   ดังนั้น โดยสรุป  ผมคิดว่า หากจุดขายของ Tidal คือ คุณภาพเสียง  ผมคิดว่า มันยังไม่ผ่านในความเห็นของผมครับ  และ ผมจะไม่สมัครใช้บริการของ Tidal  เพราะหากจะเน้นคุณภาพเสียง  ผมก็ฟังไฟล์ที่ Rip เองดีกว่า   ส่วนหากว่า จะฟังเพลงแบบไม่ซีเรียส  ผมก็ฟังผ่าน spotify  ก็พอ เพราะมันฟรีครับ  ชอบเพลงไหน  ผมค่อยไปซื้อแผ่น มา Rip เอง  หรือซื้อไฟล์ Hi-res มาก็ได้ครับ

สำหรับ เพลงที่ทุกๆท่าน แนะนำใน Tidal  เดี๋ยวผมจะหาเวลาว่างๆ ฟังดูอีกทีนะครับ

(ก่อนหน้านี้ สมาชิกใน ThaiAVclub Facebook เสนอรายชื่อเพลงให้ผมฟังใน Tidal เพิ่มเติม มาครับ  ก็เลยเป็นการบ้านที่ผมมานั่งฟัง และ รายงานผลการรับฟัง ดังต่อไปนี้ครับ)

---

คืนนี้ ผมมานั่งฟัง เพลงทั้งหลายนี้ครับ  (ยกเว้น play list ไม่ได้ฟัง)  ผมยังคงยืนยันความเห็นของผมเหมือนเดิม นั่นคือ   tidal  ไม่ผ่านครับ  ลักษณะเสียงที่ผมได้ยินคือ  เกรนเสียงติดหยาบ  เวทีเสียงติดขุ่น  บางแผ่นเสียงติดจัด  เสียงเบสตึ๊บๆ ตื้อๆ ขาดรายละเอียดในเสียงเบส  เวทีเสียงมักจะค่อนข้างตื้นๆอยู่หลายชุด   บางแผ่นอยู่ในระดับดีพอใช้  แต่ก็ยังห่างจาก Open Reel, LPs และ ไฟล์ WAV ครับ  ไม่มีทางสู้ได้เลย

ผมคิดว่า  Streaming สำหรับผม  คงไม่มีประเด็นเหลือให้ต้องค้นหาแล้วครับ  ความเห็นส่วนตัวคือ  Streaming ไม่ผ่านครับ   คือถ้าหากฟังแบบไม่ซีเรียสนั้น ok   บางแผ่น เสียงดีใช้ได้  (บางแผ่นไม่ดีเลย ถึงขั้นทนฟังในชุดใหญ่ไม่ได้ ต้องปิดครับ)

แต่ถ้าหาก จะให้ผมตั้งใจฟัง Streaming แบบ ตั้งใจฟังจริงๆ  หรือใช้เป็น Reference หรือ ใช้ทดสอบเครื่อง  ต้องเรียนว่า  ไม่ผ่านเลยครับ  และ ยังห่างอีกมากๆ   มันมากจนถึงขั้น พรุ่งนี้  ผมจะยกเลิกการเป็นสมาชิกฟัง tidal free แล้วครับ  รายการเพลงของ tidal จะได้ไม่ต้องโผล่มาให้ผมเห็นใน Roon อีกครับ  ผมจะได้ไม่เผลอไปกดฟังเอา

Streaming นั้น   ผมคงไปฟังผ่าน Spotify ครับ  โดยฟังผ่าน เครื่องเสียงที่โต๊ะทำงาน  แล้วก็ฟังแบบ ไม่ซีเรียสมาก   ฟังเพื่อค้นหาเพลงใหม่ๆ หรือ ค้นหาศิลปินใหม่ๆมาฟังเท่านั้นเองครับ    คงไม่มีอะไรมากกว่านี้สำหรับผมแล้ว  กับ Streaming Music ครับ

---

(ประเด็น การ optimize ระบบ network เพราะอาจเป็นสาเหตุที่ทำให้ Tidal เสียงไม่ดี)

ผมต่อ Fiber จาก CAT และ TOT เข้ามาผ่าน Load Balancing ของ D-Link หลังจากนั้น ส่งต่อให้ Appe Extreme Router แล้วต่อผ่านสาย CAT-6 ไปยัง Mac Mini และ Roon Nucleus ครับ

ผมไม่เชื่อครับว่า การ fine tune หรือ optimize ระบบ จะช่วยอะไร Tidal ได้ เพราะมันแย่เกินไป

มันไม่เหมือนตอนที่ผมฟัง Amarra หรือ Jriver ถ้าในกรณีนั้น เป็นไปได้ว่า การ optimize “อาจจะ” ช่วยให้เสียงดีขึ้นได้อีก เพราะโดยพื้นฐาน ผมให้ผ่านทั้งคู่ (ในขณะที่ Audirvana นั้น ไม่ผ่าน) 

ผมคิดว่า การ optimize หรือ fine tune อะไรก็ตาม สิ่งเหล่านั้น ต้องมี “แววที่จะดี” ให้เห็นก่อน เป็นเบื้องต้น ซึ่งผมมองไม่เห็นใน tidal เลยครับ ผมจึงไม่เชื่อว่า การ optimize จะช่วยอะไรได้นักหนา สำหรับกรณีของ Tidal ครับ

ผมลองฟัง Tidal ผ่านทั้งทาง Roon และทั้งทาง Desktop App มันก็ออกมาแย่บ้าง ไม่ ok บ้าง เหมือนๆกัน ไม่มี track ไหน หรือ ครั้งไหนเลย ที่ผมฟังเพลงผ่าน Tidal แล้วพบว่า เสียงจะดีเพียงพอครับ ทุกๆครั้ง และ ทุกๆ track คือ ไม่ผ่านครับ (สำหรับการฟังอย่างซีเรียส สำหรับการใช้เป็น Reference และ การฟังเพื่อทดสอบระบบ)