แผ่นทดสอบระบบ… อย่ากลัดกระดุมเม็ดแรกผิด….

แผ่นทดสอบระบบ… อย่ากลัดกระดุมเม็ดแรกผิด….

ปัญหาของมือใหม่ ในการฝึกทักษะการฟังในลักษณะของ Critical Listening นั้น นอกเหนือจากว่า ไม่ทราบว่า จะต้องสังเกตุอย่างไร จับจุดในการฟังตรงไหน และ เสียงอย่างไร ถึงจะเรียกว่า เป็นเสียงที่ดี และ ถูกต้องแล้ว…..

ปัญหาใหญ่ที่สุดอย่างหนึ่งคือ ไปเลือกใช้แผ่น หรือ เพลง ที่มีคุณภาพเสียง แย่ หรือ ไม่ดีพอ มาใช้ในการฟังทดสอบ

การใช้แผ่นที่มีคุณภาพเสียงไม่ดี มาใช้ทดสอบระบบ นับเป็นการกลัดกระดุมเม็ดแรกที่ผิด และ จะทำให้ เกิดผลเสียตามมาอย่างมากมาย เช่น
– พัฒนาทักษะในการฟังไม่ได้ เพราะไม่รู้ว่าเสียงที่ดีจริงๆเป็นเช่นไร
– เข้าใจผิด คิดว่า เสียงที่แย่นั้น เป็นเสียงที่ดี
– เกิดความสับสน ในการสรุปความเห็นเกี่ยวกับเครื่องเสียงชิ้นนั้นๆ
– พอสับสน ก็จะขาดความมั่นใจ ตามไปด้วย
– และในที่สุด ก็จะเลือกซื้อแบบผิดๆ ทำให้ต้อง upgrade system อยู่ตลอด ไม่สามารถทำให้ system นิ่งได้
– เครื่องดีๆ ฟ้องว่า แผ่นที่เปิดให้เสียงที่แย่ ก็ไปเข้าใจผิด ว่า เครื่องนั้นๆ เสียงไม่ดี เป็นต้น

แผ่นที่คุณภาพเสียงไม่ดี มักจะให้เสียงผิดธรรมชาติ เช่น เสียงเบสที่ ใหญ่ บวม เหมือนว่า มีเบสมาก แต่กลับขาดรายละเอียด มีอาการ muddy บวม เบลอ

หลายๆแผ่น มีลักษณะเสียงที่ขุ่น หยาบ พร่ามัว เสียงไม่เปิด ไม่กระจ่าง หลายๆแผ่น ให้เสียงที่ Forward ที่อาจฟังดูน่าตื่นเต้นสำหรับมือใหม่ ว่า เหมือนมีนักร้อง กระโดดออกมายืนอยู่ล้ำหน้าลำโพงออกมา

และ ยังอาจทำให้เข้าใจผิดว่า เสียงที่ จัด คม กร้าว นั้น คือ เสียงที่มีโฟกัสที่ดี ซึ่งจริงๆแล้ว มันไม่ใช่…. เสียงที่ดีนั้น สามารถที่จะ laid back ได้ โดยที่มี โฟกัสที่คมชัด มี Micro dynamic ที่ดี

พยายามหาแผ่นเสียงที่อัดมาให้เป็นธรรมชาติให้มากที่สุด เพราะเราต้องฟังบรรยากาศ ความต่อเนื่อง ในเวทีเสียง ด้วย เพราะหลายๆแผ่นนั้น พยายามทำให้เสียง แยกกันออกมาเป็นจุดๆ แต่ขาดความต่อเนื่องกัน เหมือนกับ นักร้อง นักดนตรี มีห้องจิ๋วๆ ของแต่ละคน แยกกันอยู่ โดยเด็ดขาดในเวทีเสียง นั่นเป็นสิ่งที่ต้องระวัง

แผ่นที่ดี จะให้เสียงที่เหมือนกับว่า วงดนตรีทั้งวง เล่นอยู่ห้องเดียวกัน อยู่ในที่เดียวกัน กำลังเล่นดนตรีอยู่ด้วยกัน บรรยากาศ มีความต่อเนื่องกัน

หากว่าฟังแล้ว รู้สึกเหมือนว่า กำลังฟังผ่านลำโพง PA หลายๆตัว มาตั้งไว้ในเวทีเสียง โดยที่ลำโพง PA แต่ละตัว ก็ส่งเสียงของนักร้อง นักดนตรี แต่ละคน แยกอออกจากกัน โดยเด็ดขาด ก็ขอให้ระวังว่า นั่น อาจไม่ใช่แผ่นที่ดี ที่จะใช้ในการฟังทดสอบครับ (ซึ่งหลายๆท่านเข้าใจผิด คิดว่า มันคมชัด ถูกใจดี แผ่นหลายๆแผ่นจึงทำมาเพื่อเอาใจตลาด)

แผ่นที่ดี จะต้องให้ความรู้สึกว่า นักร้องมายืนร้องอยู่ตรงหน้าจริงๆ วงดนตรีทั้งวง ยกวงมาเล่นอยู่ในห้องเราจริงๆ เป็นเสียงที่เป็นธรรมชาติ

ไม่ใช่ให้ความรู้สึกเหมือนว่า เรากำลังฟังเสียงนักร้องผ่านจากลำโพง PA

นั่นเป็นเพียงรายละเอียดบางส่วน ผมเอง ไม่สามารถจะเขียนไปครบถ้วนหมดได้ เพราะมันจะเป็นข้อเขียนที่ยาวเกินไป

ผมเพียงอยากแนะนำว่า แต่ละท่าน ควรคัดเลือกแผ่นที่ดีจริงๆเท่านั้น มาใช้ในการฟังทดสอบเครื่องเสียง โดยเน้นความเป็นธรรมชาติของเสียง และ มีเพลงหลากหลายประเภทมากพอ ที่จะครอบคลุม ที่จะใช้ในการฟังทดสอบ เช่น เสียงร้องชาย เสียงร้องหญิง เสียร้องประสาน วงเล็กๆ 2-3 ชิ้น วงที่เล่นในโบสถ์ วงที่เล่นใน Hall , Full Scale Orchestra, Chamber Music , Rock , Jazz , Classical ฯลฯ.

หลีกเลี่ยงแผ่นบางประเภท เช่น เพลงลูกทุ่ง หรือ เพลงจีน (บางแผ่น) เพลงพวกนั้น เราฟังได้ครับ แต่เราฟังเพื่อความสุข ความพอใจส่วนตัว

แต่เราไม่ควรเอาแผ่นเหล่านั้น มาใช้ฟังทดสอบเครื่องเสียงเลย เพราะจะทำให้เรา สับสน หลงทาง เราต้องยอมรับว่า เพลงลูกทุ่งนั้น โดยทั่วไปแล้ว ไม่มีทุน ที่จะมาใส่ใจลงทุน ในเรื่องคุณภาพการบันทึกเสียง หรือ ใส่ใจใน อุปกรณ์ และ เทคนิคการบันทึกเสียง เครื่องดนตรีบางทีก็ใช้เป็นเสียงสังเคราะห์ ไม่ได้ใช้เครื่องดนตรีจริงๆมาบันทึกเสียง

หลีกเลี่ยง เพลง Pop ทั่วไปในท้องตลาด โดยเฉพาะในปัจจุบันที่มีปัญหาเรื่อง Loudness War กันเยอะมาก ยังไม่นับการใช้พวก auto tune ตลอดจนการอัดทับ ปรับแต่งเสียง มากจน… ผิดธรรมชาติ ในที่สุด

ในการไปฟังทดสอบเครื่อง ควรพกแผ่นของตัวเองไปฟังเท่านั้น เพราะเป็นแผ่นที่เรามีความเคยชิน ว่า เสียงเป็นเช่นไร และ เราคัดเลือกแต่แผ่นดีมาใช้ในการทดสอบได้ อย่าใช้แผ่นของทางร้านขาย เพราะผมพบว่า ส่วนใหญ่ ล้วนแต่ใช้แผ่นคุณภาพเสียงไม่ค่อยดี หรือ คุณภาพเสียงแย่ๆ มาใช้ในการเปิด ซึ่งผมพบทั้งในร้าน และ แม้กระทั่งในงาน Hi-Fi Show ก็ยังพบว่า มีการใช้แผ่นที่คุณภาพไม่ดี มาเปิด demo system ให้ฟังกันจนได้

แผ่นที่มีคุณภาพเสียงที่ดีเท่านั้นครับ ที่จะช่วยให้เรา พัฒนาทักษะการฟังของเราขึ้นมาได้ ทำให้เราตัดสินใจเลือกเครื่องได้ไม่ผิด มันจะเป็นหลักที่มันคง ให้เรายึดเอาไว้ได้ ไม่สับสน ปรวนแปร หลงผิด หลงทาง ออกไป ไม่ถูกร้านหลอก หรือ เซียนหลอก หรือ แม้กระทั่ง เราหลอกตัวเราเอง…